تجارت الکترونیک در شبکه‌های اجتماعی؛ رقابت جدید در «جنگ خریدها»
به گزارش گروه تحقیق و ترجمه عصربانک؛ جان اسکالی، مدیرعامل سابق شرکت اپل، در پاسخ به سوال مطرح شده راجع به برترین فناوری 2021، گفت: «پلتفرم‌هایی مانند تیک‌تاک، شاپیفای و یوتیوب به عنوان سیستم‌های تجارت الکترونیک شخص ثالث، با آمازون به رقابت می‌پردازند. در واقع، فیسبوک و تیک‌تاک، هر دو در حال توسعه به سمت تجارت الکترونیک در رسانه‌های اجتماعی هستند.»
نمی‌توان این «فرصت» را انکار کرد، اما آیا پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی، ملزومات مورد نیاز برای رقابت با ابرقدرت‌های تجارت الکترونیک مانند آمازون، گوگل و شاپیفای را دارند؟ در ادامه فرصت‌ها و چالش‌هایی که این پلتفرم‌ها در مسیر خود احتمالاً با آنها برخورد خواهند کرد و همچنین نحوه مقابله آنها با این مشکلات را عمیق‌تر بررسی می‌کنیم.
تجارت الکترونیک در شبکه‌های اجتماعی چیست؟
در ماه می 2020، فیسبوک، فروشگاه آنلاینی را هم در فیسبوک و هم در اینستاگرام ایجاد نمود که موجب ارتقاء در حوزه فروش محصولات گردید. فیسبوک، کمک به کسب‌وکارهای کوچکی که با ضربه اقتصادی کووید-19 در مبارزه بودند را بزرگترین انگیزه خود برای معرفی این محصول دانست.
با فروشگاه‌های فیسبوک و اینستاگرام، صاحبان کسب‌وکارهای کوچک می‌توانند صفحاتی برای محصول خود ایجاد کنند و در پلتفرم شبکه‌های اجتماعی اقدام به فروش آنها نمایند. مشتریان هم برندها را شناسایی می‌کنند و بدون خروج از اپلیکیشن اقدام به خرید می‌نمایند.
اپلیکیشن‌های شبکه‌های اجتماعی، به واسطه خریداران کلیدی نظیر نسل هزاره معروف می‌شوند؛ طبق گزارش اینستاگرام، 70% از علاقه‌مندان به خرید، برای شناسایی محصولات، به پلتفرم‌هایی روی می‌آورند که بر پایه تصاویر باشد. بنابراین امروزه شبکه‌های اجتماعی، فقط راهی برای ارتباط با دوستان نیستند، بلکه در حال تبدیل شدن به روشی برای خرید می‌باشند.
افزایش فروش در شبکه‌های اجتماعی، حاکی از آن است که پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی، فراتر از یک دستاورد بوده و امکاناتی بیش از تبلیغات و هدایت خریداران به سمت وبسایت‌ها را برای خرده‌فروشان فراهم می‌سازند. البته فیسبوک یا اینستاگرام میزبان کل تجربه خرید هستند و خریداران را از آمازون و سایت‌های تجارت الکترونیک مانند شاپیفای، دور نگه می‌دارند.
در سال 2020، مردم به خرید آنلاین علاقه پیدا کردند و به دلیل فاصله‌گذاری اجتماعی، زمان بیشتری را برای اتصال به پلتفرم شبکه‌های اجتماعی اختصاص دادند. پیش‌بینی می‌شود که بازار جهانی تجارت در شبکه‌های اجتماعی در سال 2027، افزایش 31.4 درصدی را تجربه کند.
تیک‌تاک نیز اخیراً ورود خود به تجارت شبکه‌های اجتماعی به منظور رقابت با فیسبوک و اینستاگرام را اعلام نموده است. این مسابقه، سرعت بیشتری گرفته است و فروشگاه‌ها، امکان خلق تجربه‌های جدید برای مشتری را بدست آورده‌اند.
فروشگاه‌های فیسبوک و اینستاگرام برای استفاده از محبوبیت پلتفرم شبکه‌های اجتماعی خود در سایر کشورها نیز آماده هستند. یک سوم تا نیمی از تمام تراکنش‌های تجارت الکترونیک در تایلند از طریق شبکه‌های اجتماعی است. در چین، WeChat و Little Red Book، پتانسیل تجارت در شبکه‌های اجتماعی را از خود به نمایش گذاشته‌اند و نتایج در ایالات متحده می‌تواند عظیم‌تر باشد.
مشتریان در ایالات متحده در مقایسه با سایر کشورها، تمایل دارند مستقیماً از برندها خرید کنند. آمازون، صاحب 37% از تمام فروش‌های تجارت الکترونیک در امریکاست در حالی که 50% از تجارت الکترونیک چین در خرده‌فروشی، از طریق علی بابا اتفاق می‌افتد.
برندها می‌توانند با افزایش حضور آنلاین خود، تعامل با مشتری را در قالب پلتفرم‌های اجتماعی برقرار سازند و کاربران بدون قطع ارتباط دیجیتالی خود با دوستان و خانواده می‌توانند بی‌درنگ خرید کنند. بنابراین تجارت الکترونیک شبکه‌های اجتماعی، اتصال آنلاین و تجربه خرید را همزمان مهیا می‌سازد.
در این مسیر سایر پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی برای پیوستن به این شیوه تجارت آماده هستند. مثلاً افزودن تجارت الکترونیک به پینترست، یک امر بدیهی است. با ویژگی «تکمیل فرایند خرید با مشاهده کالا» آنچه کاربر مشاهده می‌کند، پیشنهاد می‌شود و کاربر به صفحاتی منتقل می‌شود که بتوانند همان چیزی که در اپلیکیشن می‌بینند، را تهیه نمایند.
آیا پلتفرم‌های اجتماعی برای چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو، مجهز شده‌اند؟
از آنجا که فیسبوک و تیک‌تاک در عصر جنگ خریدها، برای مبارزه آماده می‌شوند، توجه به موانعی که ابرقدرت‌های شبکه‌های اجتماعی با آن مواجه خواهند شد از اهمیت بالایی برخوردار است.
برای مثال، تعداد پیام‌های دریافتی پذیرندگان در فروشگاه‌های اجتماعی مطمئناً افزایش خواهد یافت. ایجاد ربات‌های مکالمه‌گر که برای پاسخ به سوالات و درخواست‌های ساده از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، تاثیر بسزایی در سهولت مدیریت ارتباطات پذیرندگان در زمینه فروش دارد.
بخش اعظم پرداخت‌ها همچنان با کارت‌های اعتباری صورت می‌گیرد که کاربران باید اطلاعات آن را به شکل دستی وارد اپلیکیشن‌های موبایل کنند. این روش، زمینه‌ساز مغایرت و خطا می‌باشد. در چین پرداخت‌های موبایلی ساده‌تر است: مشتری به سادگی با وارد کردن یک کد شش رقمی که در ذهن خود حفظ کرده، تراکنش کارتی خود را انجام می‌دهد
پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی برای غلبه بر این چالش، به راهکاری برای پرداخت نیاز دارند که بررسی‌های درون اپلیکیشنی را ساده‌سازی کند. در ضمن، ارائه یک راهکار عملی منجر به کاربرد موثر و ایده‌آل در کیف پول‌های دیجیتال، کارت‌های مجازی و یا سایر گزینه‌های ذخیره کارت در اپلیکیشن خواهد شد.