از حضور توسن در فرابورس تا توسعه ریزوم بانک و پلتفرم فرآیندی TSB
امروز توسن یک نشان تجاری خوش‌نام ملی در ارائه راهکارهای بانکی و پرداخت است که با 22 سال تجربه، به عنوان یکی از قطب‌های پیشرو در صنعت بانکی و پرداخت کشور شناخته میشود که در بیش‌از ۶ کشور حضور بین‌المللی دارد، در بیش از ۵۰ بانک و نهاد مالی و دولتی راهکارهای توسن مستقر است، نزدیک به نصف بانکهای کشور از Corebanking آن استفاده می‌کنند و نزدیک به 28 میلیون ایرانی از خدمات آن بهره می‌برند.
سال 1400 سال متفاوتی برای توسن بود و این شرکت موفق به عرضه اولیه سهام خود در فرابورس شد. ما در عصر بانک برای بررسی بیشتر وقایع امسال توسن با سید روح اله فاطمی اردکانی، مدیرعامل توسن به گفت و گو نشسته‌ایم:
سید روح اله فاطمی اردکانی، دارای مدرک کارشناسی اقتصاد دانشگاه تهران، کارشناسی ارشد مدیریت فن‌آوری اطلاعات و دکتری رشته مدیریت راهبردی کسب‌وکار استراتژیک است و از سال 1379 کار خود را در توسن آغاز کرده و اکنون نیز به عنوان مدیر عامل این شرکت مشغول فعالیت است.
روح الله فاطمی در ابتدا در مورد عملکرد مالی توسن در سال 1400گفت:« سال 1400 سالی متفاوت برای توسن بود و شاهد سپری شدن یک دوره مالی درخشان در فرابورس و تقدیم کارنامهای ممتاز به سهامدارن بودیم. در 24 شهریور 1400 سهام توسن به روش ترکیبی عرضه اولیه شد و حدود 2 میلیون و یکصد هزار نفر به عنوان سهامدار اولیه توسن به خانواده سهامداران این شرکت پیوستند. در حال حاضر از حیث تعدادی دارای 600 هزار نفر سهامدار فعال حقیقی هستیم. شیوه عرضه اولیه ترکیبی و همچنین عملکرد کم نظیر حمایتی سهامداران حقوقی توسن موجب برکات زیادی برای سهامداران این شرکت گردید.»
وی افزود:« ظرف مدت حدود 5 ماه شاهد رشد بیش از ۲۳۷ درصدی ارزش سهم بوده‌ایم. این رشد در حالی رخ داده است که در این بازه زمانی شاخص کل از حدود 1.500.000 به 1.290.000 ریزش داشته است و در سایر بازارهای موازی نیز شاهد رکود یا ریزش بوده‌ایم.»
عوامل موفقیت توسن
وی در مورد عوامل موفقیت توسن اظهار داشت:« عوامل متعددی در این موفقیت سهیم بوده است. اول اعطای سهام ترجیحی به پرسنل توسن بوده است. ما 3 درصد از سهام شرکت را با همان قیمت عرضه اولیه بر اساس سابقه و الویت پرسنل تخصیص داده‌ایم و تمامی پرسنل که همیشه مهمترین سرمایه ما بوده‌اند به سهامداران حقیقی توسن پیوستند و این یکی از عواملی است که باعث شد پرسنل نسبت به عملکرد شرکت حساسیت ویژه‌ای داشته باشند و همچنین به جای سهام بازی با دید منطقی بلند مدت و میان مدت سهامداری نمایند. عامل دوم همگامی شرکت با کلان روندهای فناورانه دنیا است، همگامی با فناوری و تحول دیجیتال و رشد و توسعه تقاضاهای دیجیتالی شدن، موجب آینده‌ای روشن برای شرکتهای فناور است. پیشرو بودن و پاسخ‌دهی مناسب توسن به این موج تقاضا، موجب دید مثبت سهامداران و انتظارات امیدوارانه نسبت به عملکرد شرکت شده است. سومین عامل واقف بودن سهامداران عمده شرکت توسن به ارزش ذاتی سهم آن است. در طی 22 سال تلاش مستمر، همکاری و همت پرسنل، شرکت توسن ساخته شده است و مطمئنا سهامداران آن به بهترین نحو واقف به ارزش آن هستند و تلقی ویژه ای نسبت به ارزش آن دارند.»
اولویت توسن؛ حفظ سلامت جسمی و روحی پرسنل
فاطمی در ادامه خاطر نشان کرد:« در زمینه سرمایه انسانی مهمترین مسائلی که با آن مواجه بوده‌ایم در دو بعد پاندمی کرونا و حفظ توان اقتصادی پرسنل بوده است.
در سال 1400 با مساله پاندمی کرونا از یک طرف و مساله حفظ توان اقتصادی پرسنل از سوی دیگر مواجه بوده‌ایم. حفظ سلامت جسمی و روحی پرسنل را در اولویت قراردادیم. تدابیر بهداشتی و پیشگیرانه با مشورت پزشکان ایجاد نمودیم، با حفظ کارایی توانستیم بخش اعظمی از فرآیند کار را بصورت دورکاری تعریف کنیم و درصورت ابتلای پرسنل به کرونا ضمن کمک‌رسانی بهداشتی و مشاوره پزشکی، کل دوره کرونا، پرسنل را در قالب ماموریت محاسبه نموده تا همکاران توسنی دغدغه‌ای جز بهبود بیماری خود نداشته باشند. مساله دوم بهبود شرایط اقتصادی پرسنل بوده است که با افزایش حقوق و ارائه سهام ترجیحی تمام سعی خود را انجام دادیم تا اثر مثبتی در راستای بهبود شرایط اقتصادی پرسنل ایجاد کنیم.»
سرمایه انسانی مهمترین دارایی شرکتهای فناور است
مدیر عامل توسن افزود:«در شرکتهای فناور محور مهمترین دارایی، سرمایه انسانی است. نگاه ما به مقوله کار دیدگاهی تقلیل گرا نیست که بر اساس حضور پرسنل شکل گرفته باشد و سپس پرداخت ما به ازای آن انجام شود. مقوله کار از دیدگاهی که داریم نوعی معنایابی و رشد روحی و انگیزشی پرسنل است. کار را مطابق نظر فیلسوف «تامس مور» پالایش دهنده و آشنای جان می‌دانیم. در فرآیند کار شخص رشد می‌کند، به مرور مسئولیت‌های مهمتر می‌پذیرد و در نهایت برای خود، جامعه و شرکت ارزش ایجاد می‌کند. از طرفی هم مقید هستیم کاری که پرسنل انجام می‌دهند همراستا با سیاست گذاری شرکت باشد اما آن را به شیوه‌ای که دوست دارند و فکر می‌کنند درست است انجام دهند. همین موضوع موجب رشد نوآوری و خلاقیت در بین پرسنل ما است و بسیاری از راهکارهای نوآورنه از دل همین رویکرد ایجاد شده است.»
توسعه محصولات و خدمات جدید
وی درباره توسعه محصولات و خدمات توسن گفت:« شناخت دقیق نیازهای بانکها و نهادهای قانونگذار در حوزه بانکداری و پرداخت، نقطه آغاز طراحی محصول است. موج تحول دیجیتال و رشد و ایجاد نئوبانک‌ها و بانکهای دیجیتال در دنیا آغاز شده و ما در ایران 5 سال پیش این موج را پیش بینی کرده بودیم. نگاهی به الگو-استراتژی توسن موید این امر است. سال 95 جایزه ملی تحول دیجیتال را اخذ نمودیم، با طراحی پلتفرم بانکداری باز فرابوم در بحث نوآوری باز تمرکز نمودیم و به توسعه کانال خدمات بانک در محلی غیر از بانک دست یافتیم و با طراحی پلتفرم فرآیندی TSB به مشتریانمان این امکان را داده‌ایم تا هر محصول و خدمت را بر اساس ویترین خدمات خود بر بستر این پلتفرم توسعه دهند.»
ریزوم بانک؛ چتری بر تمام فعالیت‌های دیجیتال
فاطمی خاطرنشان کرد:« با طراحی محصولات دیجیتال بانک وی، جت وی، اسمارت وی، نِت وی و کَش وی سبد محصولات دیجیتال خود را گسترش دادیم و در نهایت با راهکار «ریزوم بانک» چتری بر تمام فعالیت دیجیتال خود گستراندیم. ریزوم بانک زیرساخت بانکداری دیجیتال توسن است. نام آن برگرفته شده از عصر پست مدرنیسم، تکثر و اتصال است. مثال مناسب برای ریزوم، شبکه اینترنت متصل، بدون مرکزیت و پیش رونده است. بر اساس مدل طراحی شده ریزوم، این زیرساخت بر مبنای توسعه سرویس‌های بانکداری دیجیتال قابلیت اتصال چندگانه داشته و پیش رونده در اکوسیستمهای مختلف و با توجه به تنوع سرویس در یک کل انسجام یافته اما بدون مرکزیت است.»
جوهره طراحی محصولات و رویکرد آینده
مدیرعامل توسن تاکید کرد:« طی این سال‌ها سه اصل کلیدی شکل‌دهنده راهکارهای بانکی و پرداخت را تبیین و سعی کرده‌ایم برای طراحی راهکارهای خود سه اصل: 1- مساله محوری، 2- غنی سازی واقعیت و 3- طراحی انسان محور را پایه ریزی کنیم.
اصل اول: مساله محوری به معنای حل مسائل مالی و پرداختی است که مشتری با آن مواجه است. شناسایی آنها، ارائه راه حل مناسب و در نهایت کسب رضایت مشتری ، هدف این رویکرد است.
اصل دوم: یکی از مفاهیم مهمی که در حوزه بانک دیجیتال به آن پرداخته میشود اطلاعات محوری و ارزش زا بودن اطلاعات و داده است. اگر داده و اطلاعات را به عنوان سرمایه در نظر بگیریم متعاقباً باید پذیرفت این سرمایه زمانی سرمایه تلقی میشود که منجر به خلق ارزش برای دارنده آن باشد. نگاهی که به این موضوع داریم نگاهی تکنولوژیکال نخواهد بود چراکه به دفعات و با محتوای غنیای تا به حال به مبحث داده محوری پرداخته شده است.
تحول فناوری با حرکت از مدرن به پست مدرن
فاطمی ادامه داد:« در نگاه کلی می‌توان جهان را ساختاری از اطلاعات در نظر گرفت. در این صورت هر موجودیتی حاوی اطلاعات است و هیچ چیزی از حوزه توصیف و تبیین اطلاعاتی خارج نیست. در این معنا آدمی نیز اطلاعات است. بنابرین بطور مثال بین یک «فرد» و «بسته پستی» تفاوتی وجود ندارد و هر دو حاوی اطلاعات هستند. این اطلاعات را می‌توان اطلاعات ساختاری نامید. اما در نگاهی محدودتر می‌توان بین آدمی و دنیای او تفاوت قائل شد و آن چه را که می‌شناسد «اطلاعات شناختی» نامید.
آدمی با تثبیت وقایع در قالب اطلاعات به تولیدی دست می‌زند که او را به اندازه گیری و تسلط بر آنچه هست قادر میسازد. به عنوان مثال شما خدمت تسهیلات را در نظر بگیرید. چگونه این واقعیت غنی‌تر می شود؟ با اطلاعات به عنوان یک افزونه این مهم میسر میشود. از شبیه‌سازی پرداخت، تنوع اقساط، بررسی رتبه اعتباری و پیشنهاد مبلغ و زمان همگی در این راستا است که تجربه اخذ وام غنی‌تر شود.
اصل سوم: در این رویکرد دنبال حل مسائل واقعی انسان هستیم. (گاهاً به جای انسان کاربر هم استفاده میشود ولی انسان اعم تر از کاربر بوده و شامل کلیه ذینفعانی است که با خدمت طراحی شده در تعامل هستند). بین خدمت دهندگان تفاوت در پیدا کردن مسائل مشترک نیست بلکه وجه تمایز اصلی در شیوه پاسخ‌دهی به مسائل شناسایی شده است یعنی به دنبال مسائل مشاع افراد نبوده و منظور ما وجه تفاوت و حل مسائل یک فرد مورد نظر است. آنجایی که باید از پایهای ترین سطح عملکرد خدمت (Core Service) به سوی ارتقا Enhanced Service و خلق تجربه خوشایند خدمت با افزودنی‌هایی (Augmented) که به آن پایه میافزاییم برآییم.»
طراحی بانکداری نشات گرفته از نگاه انسان
او در انتها اضافه کرد:« پیرامون لفظ انسان در نهایت به مصادیق آن در بانکداری می‌پردازیم. با توجه به روندهای اخیر بانکداری به نقل از پی دابلیو سی (PWC) بسیاری از طراحی‌ها از نگاه به انسان نشأت گرفته است:
-پول کافی برای پس انداز ندارم
– می‌خواهم بتوانم صورتحساب‌هایم را بصورت بخش‌بندی شده پرداخت کنم
– باید بتوانم از تلفن همراهم برای پرداخت و افتتاح حساب استفاده کنم
– کاش می‌توانستم بدون اطلاع از شماره حساب پرداخت انجام دهم
که به عنوان مثال مورد آخر منجر به ایجاد مفهومی به نام پرداختهای نیابتی (Proxy Payment) گردیده است که پرداخت با شماره تلفن، آدرس ایمیل، شماره مالیات و غیره انجام میشود. ما در توسن نیز بر اساس این رویکرد به باز طراحی نقشه سفر کاربران و مشتریان پرداخته و درصدد هستیم به مرور این اصول مهم را از طراحی، تحلیل تا تولید و پشتیبانی محصولاتمان بکار گیریم.»