رمز چابکی سازمانی در شرکت فام
شرکت تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات ملل (فام) بازوی فناوری اطلاعات موسسه ملل است و اجرای پروژه‌های مختلف فناوری اطلاعات محور مثل Corebank و دیگر ماژول‌های نرم‌افزاری موسسه و همچنین حوزه‌های زیرساخت، شبکه، امنیت، پایگاه داده‌ها و … را بر عهده دارد.
امین شکری، مدیر توسعه بانکی فام در گفت‌وگو با «عصربانک» با اشاره به فرایند راه اندازی Corebank موسسه ملل به تشریح مزایای این Corebank پرداخت.
شکری دانش آموخته مهندسی کامپیوتر و دکتری نرم افزار است . او از سال 87 با ورود به عرصه نرم افزار کار خود را شروع کرد و از سال 92 تاکنون به عنوان مدیر توسعه بانکی فام و معاون فناوری اطلاعات موسسه ملل مشغول به فعالیت است.
ویژگی بارز سامانه بانکداری متمرکز موسسه ملل
او با اشاره به ویژگی بارز سامانه بانکداری متمرکز موسسه ملل گفت: سامانه بانکداری متمرکز موسسه ملل چند زبانه و چندارزی است و با توجه به معماری آن کاملاً مقیاس‌پذیر و قابل تغییر در کمترین زمان ممکن و سازگار با هر تغییری طراحی شده است.
شکری با بیان اینکه سامانه متمرکز بانکی ملل، ماژولار طراحی شده، تصریح کرد: معماری سامانه بانکداری متمرکز در موسسه ملل به صورت توزیع‌پذیر، یکپارچه و زیرسیستم‌های آن نیز ماژولار طراحی شده است که البته رویکرد مجموعه در ارائه کلیه خدمات بانکی در بستر معماری سرویس گرا می‌باشد.
معاون فناوری اطلاعات موسسه ملل با بیان اینکه این موسسه همواره در ارائه سرویس‌های بانک مرکزی پیشرو بوده است، گفت: موسسه ملل غالباً به لحاظ ارائه سرویس‌های بانک مرکزی در رده اول تا سوم قرار داشته است؛ نمونه آن ارائه سرویس رمز پویا و سامانه هریم و سیاق و سرویس‌های پیچک، سرویس سیاح و … است که به عنوان موسسه پیشرو با بانک مرکزی همکاری کردیم.
او با اشاره به زمان راه اندازی Corebank موسسه ملل گفت: Core در مجموعه ملل در سال95 از سامانه قدیم شرکت خدمات انفورماتیک نوین کیش به سامانه جدید شرکت دیتاویژن منتقل شد و اکنون مدیریت صفر تا صد مجموعه به دست خودمان است و اکنون این سامانه با ارائه انواع خدمات بانکی ریالی و ارزی بومی‌سازی شده است.
مهمترین خدمات Corebank ملل
شکری در ادامه به مهمترین خدمات ارائه شده در سرویس Corebank موسسه ملل اشاره کرد و گفت: مزیت بزرگ خدمات آنلاین این موسسه، ارائه انواع API های ترکیبی و اتمیک مالی و غیرمالی و همچنین خدمات بانکداری شرکتی و مدیریت کارتابل است که به لحاظ کنترل شرایط برداشت، امضای مشتری و حساب مشترک، کلیه شرکت‌ها با رعایت ضوابط از این فرایند راضی هستند.
او در ادامه افزود: این امر باعث شد تا در نهایت سازمان بورس تایید اینترنت بانک کارتابلی این موسسه را صادر کند و اکنون به عنوان اولین موسسه مالی دارنده این تاییدیه از سازمان بورس هستیم.
سوییچ پرداخت موسسه ملل
معاون فناوری اطلاعات موسسه ملل با بیان اینکه Corebank این موسسه به کلیه خدمات بانکی تجهیز است، گفت: افتتاح حساب به صورت غیرحضوری، دریافت انواع صورت حساب‌ها، انتقال وجه بین حساب‌های خود و دیگران، انتقال وجه بین بانکی و وجه زمانبندی شده، اعمال انواع محدودیت‌های کارت و چک، صورتحساب، استعلام شماره شبا، پرداخت قسط تسهیلات و درخواست تسهیلات، مدیریت کارت اعتباری همه از خدمات سامانه بانکداری باز در موسسه ملل است.
شکری تصریح کرد: این سامانه به لحاظ امنیتی هم دارای برتری است چراکه در هر دوره تست نفوذ این سامانه به دست شرکت‌های مطرح و معتبر داخلی و خارجی صورت می‌گیرد؛ همچنین این امنیت در لایه سوئیچ پرداخت سامانه نیز با داشتن گواهی PADSS برقرار است .
رمز چابکی سازمانی در فام
او تعامل را رمز چابکی سازمانی در فام توصیف کرد و گفت: موسسه ملل از طریق فام همواره به لحاظ ارائه سرویس‌ها به بانک مرکزی در رتبه‌های برتر بوده و این چابکی سازمانی از تعامل و همکاری درون سازمان ما نشات می‌گیرد؛ اکنون در بخش زیر مجموعه توسعه سامانه‌های بانکی، 35 نفر از همکاران برنامه نویس، تحلیل‌گر، توسعه دهنده، آزمونگر، پشتیبانی و عملیات مشغول به کار هستند که با توجه به ساختار سازمانی ما توانسته‌ایم با این تعداد نیروی محدود، اقدامات موثر و بزرگی را در Corebank موسسه ملل انجام دهیم و البته شرکت فام دارای بخش‌های متعددی با حدود 200 نیروی فنی تخصصی است که همراهی و تعامل آن بخش‌ها با تیم مذکور در نهایت خروجی مطلوبی را رقم زده است .
شکری در ادامه افزود: قطعا هیچ مجموعه‌ای بدون ضعف نبوده و ما هم دارای ضعف‌هایی هستیم اما موفقیت‌های امروز موسسه ملل ابتدا مدیون دانش و تجربه بالای نیروی انسانی، دوم حمایت تحسین برانگیز مدیریت محترم عامل موسسه ملل و همچنین مدیریت محترم عامل شرکت فام بوده و در نهایت معماری مقیاس پذیر و Corebank بومی شده امکان ارایه خروجی مقبول را داده است.
Corebank ملل قابل تعامل و ارائه به دیگر بانک ها است
معاون فناوری اطلاعات موسسه ملل در پاسخ به اینکه آیا امکان ارائه Corebank فام به سایر مجموعه‌ها وجود دارد؛ پاسخ داد: در واقع از زمان بومی شدن این منبع تغییرات شگرفی روی آن ایجاد شده است؛ قابلیت ارائه Corebank این موسسه به سایر مجموعه‌ها وجود دارد و مذاکراتی هم برای اجرای آن با متقاضیان انجام شده است.
چشم‌انداز توسعه‌ای Corebank
شکری همچنین به چشم‌انداز توسعه‌ای Corebank موسسه ملل اشاره کرد و گفت: اتصال سامانه بانکی ما به انواع سامانه‌های حاکمیتی تکمیلی، ساده‌سازی فرایندهای شعب، ارائه کلیه خدمات ارزش افزوده به صورت غیرحضوری در سامانه نئوبانک موسسه ملل به نام متابانک، ارتقا تکنولوژی کلیه سامانه‌ها از برنامه آتی ما تا سال 1403 است. همچنین از اواخر سال 1400، بانکداری باز را در مجموعه راه اندازی کردیم و انواع API های مالی و غیر مالی این سرویس به سازمان و نهادهای مختلف طرف قرارداد ارائه شده است و در صدد توسعه و ارتقا آن هستیم.
وی از بازنویسی صفر تا صد اینترنت بانک موسسه ملل یاد کرد و افزود تحولی اساسی در این ماژول انجام شده است و رونمایی و بهره مندی محصول تا قبل از پایان سال جاری انجام خواهد شد.
او در ادامه تاکید کرد: انواع استعلام مشتریان، رتبه بندی و صحت اطلاعات مشتریان در سامانه‌های استعلامی بانک مرکزی مانند ذینفع واحد، ایثارگری، مدرک تحصیلی، سمات، چک برگشتی، بد حسابی و … از مواردی است که ما به دنبال ترکیب آن باCorebank موسسه ملل و ارائه زیر سیستم اعتبارسنجی و تقویت ارزش‌گذاری ارائه خدمات هستیم.
مزایا و معایب Core داخلی نسبت به Core خارجی
شکری همچنین در پاسخ به اینکه مزایا و معایب Core داخلی نسبت به Core خارجی چیست، گفت: بانک مرکزی به عنوان مرجع حاکمیتی علی‌رغم همه تلاش‌های قابل تقدیر انجام شده، بانکها را ملزم به تعدد پیاده‌سازی سامانه‌های حاکمیتی می‌دارد و این امر یک چالش مشترک میان ما و سایر بانکها با بانک مرکزی است.
او افزود: این موضوع ناخواسته به Core همه بانکها سرایت کرده است. به طور مثال سرویس‌هایی نظیرکنترل سقف برداشت‌های حساب محور و کارت محور، انواع استعلامات، اعتبار سنجی ها، و … را همه باید پیاده کنند در حالی که حقیقتا ً ضرورتی وجود ندارد; این امر باعث ایجاد یک فضای اصطکاکی بین پیمانکار نرم افزاری و بانکی می‌شود و اینجا اگر بانکی خود پیمانکار باشد برد کرده و چالش های قراردادی ، زمانبندی و اولویت بندی را بسیار کمتر دارد.
بنابراین می توان نتیجه گرفت ساختار بانکی کشور به گونه‌ای است که یک بانک در صورت بهره مندی از سامانه‌های خارجی تا مدت‌ها با چالش‌های متفاوت و پیچیده ای روبرو خواهد شد زیرا نیارمندی‌ها و توسعه خدمات مدنظر حاکمیتی فناوری با معماری سامانه‌های بانکی خارجی فاصله محسوسی دارد.
نبود تنظیم گری واحد برای Corebank ها
شکری تنظیم‌گری را ضعف دیگر Corebank ها دانست و گفت: موضوع تنظیم‌گری به طور ویژه موضوعی است که جای کار دارد. به طور مثال در حوزه مبارزه با پولشویی تنظیم‌گری مستقل و واحدی وجود ندارد; بانک مرکزی قواعد و ضوابط خود را دارد و سازمان اطلاعات مالی نیز از طرف دیگر دارای قواعد خود است و درخواست‌هایی در اولویت است که بانکها مجبور به برهم زدن عمیق‌ترین لایه Corebank خود می‌شوند. این بزرگترین چالش برای Corebank های ایران است و هر مجموعه ای که Core پیچیده‌تری دارد با این موضوع بیشتر در چالش است و در مقابل هر بانکی که Core ساده‌‌تری داشته باشد با این چالش راحت‌تر کنار می‌آید.
از طرف دیگر در حوزه حداقل الزامات فناوری، نهادهای قضایی، پلیس فتا، پدافند غیرعامل و … احکامی را مصوب کرده اند که هر یک منجر به تغییرات اساسی در فناوری بانکها از زیرساخت و امنیت و شبکه گرفته تا سامانه های نرم افزاری است که قلمرو تغییرات غالباً در یک مسیر نیست و بعضاً در تضاد اولویتی است، در حالی که در خارج از قلمرو حاکمیتی فناوری کشور به این شکل نیست به طوری که مرجع واحدی برای تغییرات و اعمال تنظیم‌گری وجود دارد که در نهایت با همفکری و تعامل یک دستورالعمل واحد ابلاغ می‌شود.
معاون فناوری اطلاعات موسسه ملل در پایان تاکید کرد: اکنون سند حداقل الزامات فناوری به بانکها ارائه شده که هر بند آن یک پروژه مستقل است و اجرای آن یک بودجه و تیم مستقل می‌طلبد و این موارد از بزرگترین چالش بانکها می باشد. امید است با وحدت رویه کلیه سازمان ها ، نهادها و بانکها و بازنگری مجدد این سند بتوان بهترین خروجی و عملکرد را داشته باشیم و همچنین خدمات ارزنده موسسه ملل به هموطنان و مشتریان گرانقدر مجموعه موجبات رضایت ایشان را فراهم آورد.