نقطه شکوفایی مولتی بانک‌ها در جهان
علی حاجی‌زاده در گفت‌وگو با «عصربانک» با اشاره به اینکه مولتی بانک‌ها در دنیا بیشتر با موضوعات فین‌تکی و Open Banking مطرح شده اند، گفت: بانک‌ها توسط فین‌تک‌ها که در برخی موارد به آنها نئوبانک گفته می‌شود و کسب و کارهایی که ارزش افزوده‌ای دارند، به مشتریانی با نیازهای خاص، خدمات متفاوت ارائه می‌دهند و با این کار محصول در مرزهای یک بانک نمی‌ماند.
شبکه شتاب بستر مولتی بانک در ایران
حاجی‌زاده با اعتقاد به اینکه شبکه شتاب بستری بر مبنای کارت برای مولتی بانک در ایران بود، تصریح کرد: در ایران ما موضوعی به نام کارت به کارت، پرداخت قبوض و سرویس‌های بانکی داشتیم و از زمان شکل گیری شبکه شتاب، مفهوم مولتی بانکی وجود داشت. در اصل در شبکه شتاب، بانک‌ها با هویت و خدمات خودشان، سرویس‌ها را ارائه می‌دهند که در ابتدا به صورت پرداخت از طریق کارتخوان و ATM و بعدها به صورت API در اختیار اپ‌هایی مثل آپ، تاپ، 724 و… قرار گرفت و آنها به تعبیری خدمات مولتی بانک برای اشخاص حقیقی ارائه می‌دهند.
او تشریح کرد: در کنار این مسائل، Open Banking هم در ایران به لحاظ خروجی، پیشرفت خوبی داشته است؛ هرچند به لحاظ ساختاری خیلی از قوانین را نداریم اما بین کسب و کارهای بانکداری باز رقابت شکل گرفته که کیفیت‌شان در این سال‌ها بهتر شده و مشهورتر شده‌اند.
نقش مولتی بانک‌ها در نئوبانک‌ها
مدیرعامل آدانیک با اشاره به نقش مولتی بانک‌ها در نئوبانک‌ها، اظهار کرد: از سمت بانک‌ها اگر به موضوع نگاه کنیم، آنها ترجیح می‌دهند که حدالامکان مشتری را در انحصار خود داشته باشند، اما حداقل این نگرش در بانک‌ها که سینرژی ایجاد می‌شود کمتر است اما اکنون بیشترین نیاز در سمت مشتری است که به دلایل مختلفی نمی‌تواند یا نمی‌خواهد سرویس دهی خود را در یک بانک متمرکز کند این در حالی است که بانک‌های ایرانی روی خوشی به حضور مولتی بانک‌ها نشان نمی‌دهند و حضور آن را تهدید تلقی می‌کنند.
او در ادامه به چشم انداز پیش روی نئوبانک ها در ایران اشاره کرد و افزود: نئوبانک ها در مسیر پیشرفت قرار دارند و در آینده باید خدمات بانکی از پایه تا تخصصی به صورت بهینه ارائه شود و تمام خدمات باید برمبنای دسته بندی و سلیقه مشتری از زنان خانه‌دار گرفته تا انواع کسب و کارها و گروه‌ها… ارائه شود.
خدمات آدانیک در توسعه نئوبانک‌ها
حاجی زاده در ادامه به تشریح راهکارهای آدانیک در زمینه توسعه نئوبانک‌ها پرداخت و گفت: آدانیک با تمرکزی که از قبل بر مشتریان حقوقی در سامانه کلید داشت، این نیاز را از سمت مشتریان حقوقی که وفادار سامانه کلید بودند، دریافت کرد و ما نسخه‌ای از سامانه کلید ارائه دادیم که در آن همه بانک‌های مشتری را می‌توان به صورت یکپارچه در اختیار داشت و هیچ مرزی برای او اعمال نخواهد شد.
وی ادامه داد: در آدانیوم، مشتریان حقوقی بزرگ، هلدینگ‌ها و شرکت‌هایی کاربر هستند که چندین شرکت را زیرنظر دارند و هر شرکت در چندین بانک حساب دارد و دچار مسئله کنترل حساب هستند. یعنی ریسکی که مدیران ارشد دارند این است که کنترلشان بر جریان مالی واقعی شرکت را از دست می‌دهند. آدانیوم همه قابلیت‌های کیلید از جمله مدیریت دسترسی داخلی شرکت را در هر بانکی که مشتری حساب داشته باشد، در اختیارش می‌گذارد و مشتری در یک اپ موبایل بانک، همه حساب‌های خود را یک‌جا می‌بیند.
به گفته این حاجی‌زاده، در حال حاضر حساب‌های بانک شهر، بانک دی، بانک ملی، سپه و پارسیان در آدانیوم فعال است و هیچ محدودیتی برای اضافه شدن سایر بانک ها به درخواست مشتریان وجود ندارد.
ناهنجاری مالی فراتر از موضوع تقلب است
حاجی زاده در ادامه با اشاره به اینکه تشخیص ناهنجاری در دنیای مالی سال‌هاست که جا افتاده است، افزود: در کشورهای دیگر باتوجه به اینکه موضوع اعتبار و سهولت استفاده از آن ریسک بالایی را ایجاد می‌کرد، بحث تشخیص ناهنجاری، به بلوغ بالاتری رسیده است. در ایران مهمترین انگیزه‌ای که باعث شده است تشخیص تقلب رشد کند، رگولاتوری و بحث‌های نظارت بالایی بوده که بانک‌ها را به این کار تشویق کرده است. اما در حال حاضر سطح بلوغ پایین است؛ یعنی تا کنون در این حوزه، تنها قدم‌های ابتدایی برداشته شده است . ما در مبحث تشخیص ناهنجاری، به عنوان یک اولویت تصمیم گرفتیم که در حوزه دیتا، هوش و یادگیری ماشینی وارد شویم. در اصل ناهنجاری فراتر از موضوع تقلب است و حتی می‌تواند در جهت مثبت باشد.
او همچنین اظهار داشت: ما از بحث‌های سخت‌تر مثل موضوعات آماری و یادگیری ماشینی شروع کردیم. در اصل بیشتر بانک‌ها یک ابزار می‌خواهند که بتوانند با دیتاهای بزرگ کار کنند. ما این زیرساخت‌ها را در گمانیک ایجاد کردیم و در حوزه کشف تقلب پلتفرم‌هایی را در حوزه بانکی به کار گرفتیم که با دیتاهای مختلف سپرده، کارت، سرفصل، تسهیلات، پذیرنده و… کار می‌کنند.
ویژگی‌های گمانیک و تشخیص ناهنجاری‌های مالی
مدیرعامل آدانیک با اشاره به ویژگی‌های گمانیک و تشخیص ناهنجاری‌های مالی گفت: یکی از ویژگی‌های گمانیک حذف نیازهای مشتری است. ما چیزی را اختراع نکرد‌ه‌ایم و از زیرساخت‌های موجود استفاده کردیم. این سامانه را خودمان از پایه توسعه داده‌ایم و برای ایجاد الگوهایی که قبلا تشخیص داده نشده از یادگیری ماشینی استفاده می‌کنیم.
کاریز مدیریت کانال‌های بانکی
حاجی زاده همچنین با بیان اینکه کاریز سامانه مدیریت کانال‌های بانکی است که امکان کنترل دسترسی کانال به سرویس‌ها و منابع را فراهم می‌کند، افزود: کاریز راه حلی است برای مشارکت کلیدی بازیگران مالی. کاریز این امکان را فراهم می‌کند که مجموعه‌ای از سرویس دهندگان مالی شامل بانک، بورس و بیمه اموال مردم را مدیریت کنند و آنها را از حالت پراکنده به یک راه حل یکپارچه‌تر تبدیل کنند.
توسعه شعب دیجیتالی بانک‌ها در فرابانک
مدیرعامل آدانیک همچنین به خدمات یک فرابانک اشاره کرد و گفت: فرابانک در واقع توسعه شعبه دیجیتالی بانک است و اتفاق جدیدی که در آن می‌افتد این است که از یک بانک فراتر می‌رود.
حاجی زاده با اشاره به وجه مشترک سوپرمارکت مالی و فرابانک، گفت: ایده ارائه خدمات مالی فراتر از بانک، در سوپرمارکت مالی هم وجود دارد. برای ما مهم این است که همه این خدمات را قرار نیست که در یک پلتفرم ارائه کنیم در واقع رویکرد فرابانک یک رویکرد باز است و ممکن است سرویس‌دهنده‌ها در حوزه مدیریت سرویس، بیمه، سرمایه گذاری خرد و بورس و … به صورت ترکیبی ایجاد شوند.
او ادامه داد: فرابانک یک آدانیوم است که مبتنی بر حساب نیست و مبتنی بر سرویس‌های مختلف مالی و بانکی است. به عبارتی سرویس‌های بانکی در فرابانک نقش پایه را دارند و همه این سرویس‌ها نیاز دارند که تراکنش مالی بزنند و ما در خود کیلید این تجربه را داشته‌ایم. همچنین بانک‌ها مشتری را احراز هویت کرده‌اند و سرویس‌ها می‌توانند بر این بستر تکیه کنند. همه این سرویس‌ها نیاز به قوت قانونی دارند که تعامل بالای مالی را با مشتری شروع کنند. ظرفیت قانونی که امضای دیجیتال دارد این امکان را می‌دهد که پلتفرم فرابانک ما با ارزش‌های اصلی یک شراکت کلیدی با مجموعه‌ای از NTT ها تشکیل بدهد. درحال طرح این ایده‌ها با مجموعه‌های مختلف فرایندهای بانکی هستیم تا به یک شراکت کلیدی برسیم.
برنامه آتی آدانیک
مدیرعامل آدانیک در پایان به برنامه‌های آتی آدانیک اشاره کرد و گفت: آدانیک در آینده به دنبال اضافه کردن یک لایه است که خدمات را تخصصی‌تر و بهینه‌تر به مشتری نهایی ارائه دهد و نیازهای مشتری را از حالتی که سرویس‌های پایه بانکی را بگیرند، فراتر ببرد. همچنین سعی داریم با مشارکت وارد حوزه‌های جدیدتر خدمات مالی شویم و ارتباط تجاری قوی‌تری داشته باشیم و به اتصال به بازارهای خارجی کماکان امید داریم.