امکان تبدیل کارت بانکی به کارت سوخت از امروز
عصر بانک؛سر و کله کارت سوخت برای نخستین‌بار در 31 اردیبهشت ماه 86 پیدا شد که فروش بنزین در تمامی جایگاه‌ها، تنها با ارائه کارت هوشمند سوخت انجام می‌شد. در آن زمان یکی از بزرگ‌ترین – هم از نظر وسعت اجرا و هم از نظر بودجه – پروژه‌های سخت‌افزاری تاریخ آی‌تی در ایران با این پروژه رقم خورد، پروژه‌ای جنجالی که تا همین امروز از طرف طرفدارانش به‌شدت تشویق و از طریق منتقدانش به‌شدت نکوهش می‌شود.
راهکار دولت الکترونیک برای پروژه سوخت
با گذشت زمان و نبود دلایل برای قاچاق سوخت این طرح کنار گذاشته شد اما حالا با کاهش ارزش پول و ثابت ماندن قیمت سوخت بار دیگر بحث قاچاق آن مطرح شده است. این پروژه اما جدا از بحث‌های اجتماعی و صنعتی، جنبه‌های تکنولوژیک هم دارد، چراکه تجهیز و ایجاد زیرساخت برای تمام جایگاه‌های توزیع بنزین در سراسر کشور و ایجاد یک شبکه آنلاین از نظر توسعه آی‌تی هم در کشور یک پروژه بزرگ به حساب می‌آمد. حالا در آستانه اجرای دوباره این پروژه در حالی که چند سال است دیگر دریافت سوخت با کارت صورت نمی‌گیرد، بحث سهمیه‌بندی بار دیگر موضوعات مربوط به تکنولوژی این پروژه – به‌خصوص در زمینه صدور دوباره کارت سوخت – را پررنگ کرده است.
وزیر ارتباطات هفته گذشته در سفر رئیس‌جمهور به استان آذربایجان‌غربی با انتقاد از برنامه‌ریزی قبلی برای مدیریت کارت هوشمند سوخت گفت: امروز بیش از 10 میلیون خودرو، کارت سوخت ندارند، برای صادر کردن این تعداد از کارت سوخت با سازوکار قبلی باید 330 میلیارد تومان هزینه می‌کردند. به عبارت دیگر، به گفته وی، قیمت تمام‌شده هر کارت هوشمند 33هزار تومان است. محمدجواد آذری‌جهرمی از راهکار جدید برای ساماندهی این سامانه خبر داد به‌طوری که این وظیفه را به دولت الکترونیک بسپارند تا با استفاده از ظرفیت آن و با هماهنگی بین دستگاهی این هزینه صرفه‌جویی شود. به گفته وزیر ارتباطات، در راهکار جدید کارت بانکی به کارت سوخت تبدیل می‌شود. به عبارت دیگر، مالک خودرو با مراجعه به پرتال شرکت ملی پخش و پالایش با فشردن سه گزینه، تنها ساعتی پس از ورود اطلاعات به سامانه، کارت بانکی‌اش به کارت سوخت تبدیل خواهد شد و و دیگر نیاز به کارت سوخت جدید نیست.
نخستین نسل کارت‌های هوشمند
کارت هوشمند سوخت از نخستین نسل‌های کارت هوشمند در کشور بود، اما متاسفانه آن هم به سرنوشت کارت هوشمند ملی دچار شد. در واقع، در همان ماه‌های ابتدایی نقص فرآیند اجرای آن آشکار شده و پس از چند سال این طرح تعطیل شد. طوری که بنزین در سال 1394 تک نرخی و کارت‌های سوخت دیگر شارژ نشد. گذشته از آن، رئیس اتحادیه جایگاه‌داران سوخت در گفت‌وگو با «ایسنا» اظهار کرد: در حال‌حاضر سوخت‌گیری با کارت سوخت شخصی انجام نمی‌شود.
برخی کارت‌ها باطل شده، برخی گم شده و برخی بلااستفاده مانده است. بعد از اینکه استفاده از کارت سوخت الزامی شد، همه کارت‌ها عوض خواهند شد و کارت‌های قدیمی قابل استفاده نخواهند بود. این در حالی است که به گفته معاون فنی سامانه کارت هوشمند سوخت وقت در شهریور 95، تعداد ١٩ میلیون و ٤٢٨ هزار و ٧٤٨ عدد کارت هوشمند سوخت بنزین، نفت‌گاز و دوگانه سوز در دست مردم بود. با توجه به این ارقام منتشر شده به‌عنوان هزینه انتشار مجدد کارت‌ها، هر چند اجرای این پروژه در بستر دولت الکترونیک از نظر وزارت ارتباطات دستاورد بزرگی به‌شمار می‌رود، اما آنچه هنوز از نظرها غافل مانده سیستم قدیمی و مستهلک سخت‌افزاری و نرم‌افزاری فرآیند عرضه سوخت با کارت هوشمند است که در حال‌حاضر 10سال از راه‌اندازی آن می‌گذرد و انتظار می‌رود دولت الکترونیک راهکاری برای نوسازی این سیستم با حداقل هزینه‌ها داشته باشد.
نحوه ثبت‌نام از طریق اپلیکیشن «دولت همراه»
به گفته مسوولان وزارت ارتباطات ثبت‌نام کارت سوخت از طریق اپلیکیشن «دولت همراه» یا سایت دولت همراه به نشانی mob.gov.ir، از امروز (دوشنبه) فعال شد. کسانی که کارت سوخت قبلی را ندارند یا مایل هستند از کارت بانکی خود استفاده کنند، می‌توانند با مراجعه به سایت دولت همراه (mob.gov.ir) وارد قسمت دریافت صدور کارت المثنی سوخت شده و درخواست خود را ثبت کنند. کاربر باید این اپلیکیشن را از بازارهای اندرویدی و iOS روی موبایل خود دانلود و نصب کند. پس از آن اطلاعات خود از جمله شماره موبایل را در سامانه وارد کرده تا یک کد برای کاربر ارسال شده و با وارد کردن کد موردنظر، امکان استفاده برای کاربر فراهم می‌شود.
در مرحله بعد با انتخاب گزینه درخواست صدور کارت المثنی وارد مرحله ثبت‌نام شده و با وارد کردن کدملی و تاریخ تولد، مشخصات کاربر تایید می‌شود. سپس با انتخاب نوع وسیله نقلیه و شماره سریال 8رقمی ذیل بارکد در پشت کارت خودرو یا شماره VIN، می‌توان خودرو را معرفی کرد. در مرحله آخر شماره کارت‌های بانکی متعلق به کاربر نمایش داده می‌شود که کاربر یکی از این کارت‌ها را انتخاب کرده تا اطلاعات همان کارت به اطلاعات وسیله نقلیه وی متصل شود. این فرآیندها رایگان است و با تایید نهایی اطلاعات کاربر ثبت می‌شود. در پایان کارت بانکی کاربر همان کارت سوخت خواهد شد.
/دنیای اقتصاد