آینده شرکتهای ارائهدهنده خدمات پرداخت الکترونیک

عصر بانک؛امروزه استفاده از خدمات شرکتهای پرداخت الکترونیک به یک نیاز روزمره و فراگیر تبدیل شده است، بطوریکه بنابر آمار بانک مرکزی ایران، 80 درصد پرداخت کشور به صورت الکترونیکی و فقط 20 درصد به صورت نقدی انجام میشود.
از طرفی با شروع تحریمها، وضعیت اقتصادی چندان با ثبات نیست و این وضعیت، برای شرکتهای ارائهدهنده راهکارهای نرمافزاری و واردکننده تجهیزات سختافزاری پرداخت، مشکلاتی را به وجود آورده است. با توجه به این چالشها، به سراغ دکتر امیرحسین داودیان، معاون توسعه کسبوکار شرکت پرداخت الکترونیک سداد رفتیم تا علاوه بر گفتگو درباره روند فراگیر شدن خدمات شرکتهای پرداخت، نظر ایشان را درباره آینده شرکتهای PSP بپرسیم.
دکتر داوودیان در ابتدای این گفت و گو با اشاره به وضع اقتصادی گفت: با ادامه وضعیت اقتصادی و نوسانات ارزی شاهد رشد 300 درصدی قیمت تجهیزات و رشد 200 درصدی نیروی کار خواهیم بود که این رشد قیمتها، پرداخت را بسیار پرهزینه میکند و بر این اساس دو حالت برای شرکتهای ارائه دهنده خدمات پرداخت اتفاق میافتد؛ یا PSPها بدون اینکه بانکها مطلع شوند، تراکنش میسازند و برای خودشان درآمد ایجاد میکنند و یا متضرر میشوند و در نتیجه به کوچکسازی روی میآورند.
اصلاح نظام کارمزدی بانکی
داودیان در جواب به سؤالی درباره اصلاح نظام کارمزدی اظهار کرد: من پیشبینی میکنم اصلاح نظام کارمزدی به این زودی اصلاح نمیشود؛ اگر با اقدامات نسنجیده جهت اصلاح نظام کارمزد گام برداشته شود، اکوسیستم جدیدی با رفتارهای جدید بوجود میآید و مشکلات بیشتر میشود. طرفهای زیادی باید در مورد این موضوع تصمیم بگیرند. در شرایطی که بعد از صحبتهای فراوان، نتیجه فعلی، کاهش کارمزد تراکنشها بوده است که این نتیجه به این معنا است که عزمی برای اصلاح نظام کارمزد وجود ندارد. زیرا قیمتگذاری تنها عامل تعیینکننده پویایی بازار نیست؛ در عمل متاسفانه ثابت شده تنها عاملی که قانونگذار میتواند در آن موثر باشد، قیمت است و در سایر موارد آییننامههای صادره دارای ضمانت اجرایی کافی نیستند.
مشکلات اقتصادی، پرداخت الکترونیک سداد و شرکتهای رقیب
معاون توسعه کسب و کار پرداخت الکترونیک سداد در جواب به سوالی درباره پیشبینی شرکت برای رفع مشکلات تحریمی خاطر نشان کرد: ما در این 6 ماه لطمه سنگینی از نوسانات ارزی نخوردهایم و تجهیزات و امکانات کافی در اختیار داشتهایم اما ماههای آینده تعیینکننده است و اگر همین روند ادامه داشته باشد دو سناریو محتمل است. اول اینکه بازار به سمتی میرود که امکان ارائه خدمات پرداخت انتخابی میشود یعنی آنقدر هزینهها بالا میرود که حداقل در حوزه کارتخوان، بخشی از خدمات به همه ارائه نمیشود. دوم اینکه میتوان این تهدید را به فرصت تبدیل کرد تا بازار خودش را اصلاح کند. در حال حاضر هزینه تجهیزات سه برابر شده است. اگر تاثیرات تورم ناشی از افزایش نرخ ارز پذیرفته شود، در این صورت احتمالاً شرکت ها مجبور می شوند در سال آینده هزینه های نیروی انسانی بیشتری را متحمل شوند و از آنجایی که انجام عملیات پرداخت حضوری، به شکل گستردهای به سرمایه و نیروی انسانی نیاز دارد، قطعاً نیروی کار نیز رشد بالای هزینهای را تجربه خواهد کرد که این امر، عملیات ارائه خدمات پرداخت را بسیار پرهزینه میکند. بنابراین چون قیمتهای تراکنشها عملاً دستوری و ثابت است و بانکها هم توان پرداخت اجاره بیشتر ندارند یکی از این دو حالت اتفاق میافتد یا PSPها به سمتی میروند که بدون اینکه بانکها متوجه شوند، از آنها پول بگیرند یعنی تراکنش غیرواقعی بسازند و از آن محل درآمد ایجاد کنند و یا ضرر بدهند. در فاز ضرردهی PSPها احتمالاً به کوچکسازی روی میآورند و روی حوزههای تخصصیتر متمرکز میشوند.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: اتفاق مثبت این است که در حوزه ابزارهای پرداخت، نیاز به حضور فیزیکی کارت کمرنگتر شود، در غیر این صورت برآیند امور رویهای منفی خواهد داشت و تناقضی در این میان شکل خواهد گرفت، زیرا علیرغم اینکه بازار راکد است و خریدها کم شده است، تعداد تراکنشها همچنان روندی صعودی خواهد داشت. این علامت واضحی است که نشان میدهد تخلفاتی برای گرفتن کارمزد در حال انجام است. طبیعی است وقتی درآمد مردم ثابت است و هزینهها افزایش پیدا میکند، سبد خرید محدودتر میشود. این موضوع به ضرر همه ازجمله بانکها و PSPهای سالمتر و قانونمندتر است. سیستم باید طوری باشد که تخلفات را پیدا کند. ازنظر قانونگذار همه این مسائل در بخشنامهها آمده است ولی معلوم نیست چه کسی قرار است این بخشنامه را اعمال و اجرا کند و تا چه حد قانونگذار میتواند بر روند آن نظارت داشته باشد. در نتیجه در آینده یکی از دو حالت اتفاق خواهد افتاد یاPSPها به کوچکسازی روی میآروند یا برای دریافت کارمزد، تراکنش ساختگی ایجاد میکنند.
ادامه گفت و گوی عصربانک با اقای دکتر داوودیان درباره فراگیر شدن پرداخت الکترونیکی و راهکارهای پرداخت الکترونیک سداد در آینده نزدیک منتشر میشود.