حمایت بانک صادرات و هلدینگ صاد از نوآوری‌های هوش مصنوعی در صنعت پرداخت
احمد پیشگاه‌زاده، در پنل تخصصی «نوآوری در پرداخت‌ها با هوش مصنوعی و بلاکچین» گفت: با توجه به نگاه ویژه مدیرعامل بانک صادرات و همچنین رویکرد ساختاری مدیرعامل هلدینگ صاد به مقوله هوش مصنوعی، شرکت پرداخت الکترونیک سپهر آماده انعقاد تفاهم‌نامه با فعالان حوزه هوش مصنوعی در قالب حمایت از طرح‌های مرتبط با صنعت پرداخت است.
به گفته پیشگاه‌زاده، شرکت پرداخت الکترونیک سپهر مسیر همکاری با نخبگان، پژوهشگران و فعالان حوزه فناوری را باز می‌داند و از هرگونه ابتکار کاربردی که بتواند زیرساخت‌های مالی کشور را کارآمدتر سازد، استقبال خواهد کرد.
فرصتی راهبردی برای تحول زیرساختی
پیشگاه‌زاده با اشاره به وضعیت هیجانی حاکم بر فضای شرکت‌های استارت‌آپی و حتی برخی شرکت‌های قدیمی که وارد حوزه هوش مصنوعی شده‌اند، تأکید کرد: ورود به این عرصه مستلزم توجه به سه محور اساسی است. نخست، توسعه زیرساخت‌های مرتبط با دیتاسنترهای هوش مصنوعی؛ اما نه به شکل پراکنده و شتاب‌زده، بلکه با برنامه‌ریزی منسجم و راهبردی. درحقیقت ضروری است که حاکمیت با رویکردی حمایتی، زیرساخت‌های مبتنی بر هوش مصنوعی را در قالب مراکز مشخص و متمرکز توسعه دهد.
وی در ادامه، موضوع دوم را به شبکه‌های اینترنت اشیا(IoT) مربوط دانست و گفت: در حال حاضر، فاقد مراکز متمرکز، یکپارچه و حمایت‌شده در این زمینه هستیم. شبکه‌هایی که ایجاد شده‌اند، عمدتاً از سوی اپراتورها و برخی شرکت‌های خصوصی بوده، اما به شکل یکپارچه درنیامده‌اند.
رئیس کمیسیون صنعت پرداخت سازمان نصر همچنین موضوع سوم را «رگولاتوری و مدیریت هزینه» عنوان کرد و افزود: اگر تنظیم‌گری صرفاً در انحصار حاکمیت بماند، در آینده با چالش‌های جدی مواجه خواهیم شد. تنظیم‌گری این حوزه باید به اهل فن و متخصصان واقعی سپرده شود تا از دل فعالین صنفی، چارچوب‌های عملیاتی شکل گیرد و خود صنف مسئول تنظیم‌گری باشد.
بلاکچین و هوش مصنوعی؛ ابزار تحول صنعت پرداخت
وی ترکیب فناوری‌های بلاکچین و هوش مصنوعی را فرصتی راهبردی برای تحول زیرساخت‌های مالی توصیف کرد و گفت: این دو فناوری می‌توانند سیستم پرداخت را از شکل سنتی به مدلی هوشمند، سریع، امن و مقرون‌به‌صرفه ارتقا دهند. از حذف واسطه‌ها در تراکنش‌های مالی گرفته تا پرداخت‌های خودکار، توکنیزه‌سازی دارایی‌ها، وام‌دهی غیرمتمرکز و کیف‌پول‌های هوشمند؛ آینده صنعت پرداخت در گرو بهره‌گیری از این ابزارهای نوین است.
الزامات امروز صنعت پرداخت
پیشگاه‌زاده با تأکید بر لزوم ایفای نقش حمایتی حاکمیت از فعالان صنفی اظهار داشت: حاکمیت باید از ظرفیت‌های موجود بهره بگیرد و اجازه دهد پایه و بنیان اصلی این صنعت توسط متخصصان صنف بنا شود. در زمینه‌هایی مانند ملی‌سازی استانداردها و نظام کارمزدها نیز، درخواست ما از رگولاتوری این بوده که از توانمندی‌های موجود استفاده کند. اگر چنین نگاهی حاکم بود، بسیاری از مشکلات صنعت پرداخت سال‌ها پیش رفع می‌شد و نیازی به صرف هزینه‌های گزاف امروزی نبود.
وی با اشاره به راهکارهای مبتنی بر تحلیل کلان‌داده و شخصی‌سازی خدمات، خاطرنشان کرد: پرداخت‌های مبتنی بر تحلیل رفتاری مشتریان، زمان‌بندی بهینه پرداخت و کاهش ریسک تقلب از طریق الگوریتم‌های یادگیری ماشین، دیگر مفاهیم آینده‌نگرانه نیستند؛ بلکه الزامات امروز صنعت پرداخت به‌شمار می‌روند.
حرکت از سمت دیجیتالی شدن به هوشمندسازی اصلا اتفاق نیافتاده است
رییس کمیسیون صنعت پرداخت تاکید کرد: با وجود آنکه در سطح شعار، تمایل داریم سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی (GDP) را بالا اعلام کنیم، اما واقعیت آن است که فاصله معناداری میان اعداد اعلام‌شده و سهم واقعی این بخش وجود دارد. مسلم است که در حوزه زیرساخت‌های مرتبط با هوش مصنوعی، همچنان با توسعه‌یافتگی فاصله داریم.
وی اظهار امیدواری کرد: با این حال، رویکردهای جدیدی در برخی نهادها در حال شکل‌گیری است. به عنوان نمونه، در بانک صادرات با نگاه نوآورانه‌ای که وجود دارد، از طرح‌های مرتبط با هوش مصنوعی و استارت‌آپ‌های حوزه پرداخت استقبال و حمایت می‌شود.
پیشگاه زاده با اعلام اینکه ما نه با فناوری‌هایی چون بلاکچین و هوش مصنوعی مخالفتی داریم، و نه ضرورت آن‌ها را انکار می‌کنیم افزود: اما بدون فراهم‌سازی زیرساخت‌های پایه‌ای، توسعه این فناوری‌ها عملاً امکان‌پذیر نیست. در حال حاضر، همچنان از زیرساخت‌هایی استفاده می‌کنیم که ماهیتاً سنتی هستند.
مدیرعامل شرکت پرداخت الکترونیک سپهر در ادامه افزود: البته باید اذعان کرد که ایران در مسیر دیجیتالی‌سازی، با سرعت قابل‌توجهی حرکت کرده و در بسیاری از حوزه‌ها توانسته جایگزینی کاغذ با کامپیوتر را به‌سرعت و با موفقیت اجرا کند؛ دستاوردی که در سطح جهانی نیز قابل‌توجه بوده است. اما گام بعدی، یعنی حرکت از دیجیتالی‌شدن به سمت هوشمندسازی، که هنوز به طور جدی محقق نشده است. از نگاه من، این دقیقاً همان شکاف و خلأیی است که باید برای آن برنامه‌ریزی کرد.
مدیرعامل پرداخت الکترونیک سپهر با بیان اینکه هوش مصنوعی می‌تواند الگوهای تقلب را در لحظه شناسایی کرده و بر بستر شفاف بلاکچین، امنیت را به‌طور قابل‌توجهی ارتقاء دهد در ادامه به موضوعاتی چون توسعه راهکارهای P2P برای کاهش هزینه تراکنش‌ها، پیوند صنعت پرداخت با اینترنت اشیاء، افزایش امنیت مبتنی بر رمزنگاری بلاکچین، و نیز احراز هویت دیجیتال غیرمتمرکز با بهره‌گیری از داده‌های بیومتریک اشاره کرد.
در دومین همایش ملی «هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء» که در سالن فن‌بازار پارک فناوری پردیس برگزار شد، چهره‌های دیگر حوزه بانکداری و فناوری از جمله مهران محرابیان؛ مشاور رئیس کل بانک مرکزی، فرهاد اینالویی؛ عضو هیئت‌مدیره هلدینگ فناوری بانک گردشگری، محمدعلی بخشی‌زاده؛ مدیرعامل شرکت امید بوم بانک سپه و مجید عبدالله‌زاده؛ عضو هیئت‌علمی گروه مکانیک واحد علوم و فناوری پردیس نیز حضور داشتند.