بانکداری بدون شعبه تحولی نوین در ارائه خدمات بانکی
عصر بانک؛*بهناز اکبری؛با توجه به افزایش هزینه شعب سنتی بانکها و کاهش تعداد تراکنش های بانکی و افزایش زمان انجام تراکنش ها در شعب سنتی ، ناگزیر صنعت بانکداری می بایست به سمت بانکداری بدون شعبه پبش رود. این روش به منظور دستیابی به سرویس دهی بهتر به مشتریان و تمرکز تخصصی نیروی انسانی شعب و کاهش هزینه ها ، روشی مناسب و مقرون به صرفه می باشد.
بانکداری بدون شعبه نیازمند تغییراتی در داخل و خارج شعب بانک می باشد به این صورت که نقش شعب فیزیکی مانند قبل نخواهد بود و تغییرات خارج شعب نیازمند به روز بودن و همراهی با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از ابزار های پرداختی نظیر اینترنت ، تلفن، موبایل ، ATM، POS ،VTM ،…. می باشد.
بانک بدون شعبه در واقع به بانکی اطلاق می شود که بتواند کلیه اموربانکی خود را بدون حضور فیزیکی مشتری در شعب بانک و به صورت آنلاین ارائه دهد.
بانکهای بدون شعبه باید بتوانند سرویس های خود را به صورت کاملا امن ، در دسترس، با کیفیت بالا، با هزینه کارمزد کم، به مشتریان خود ارائه دهند.
امروزه افراد می توانند اکثر امور بانکی خود را با دستگاه های موبایل هوشمند، انجام دهند، به عنوان مثال می توانند عملیات بانکی زیر را انجام دهند :
موجودی حساب ، صورتحساب ، تراکنشهای انتقال، شارژ و..، افتتاح حساب بانکی ؛ دفترچه چک ، سفارش یک کارت نقدی.
چنین بانک هایی هزینه های اضافی ندارند و برای افتتاح حساب های بانکی نیازی به تکمیل هزاران فرم بانکی نمی باشد. در این نوع بانک ها مشتریان می توانند خیلی ساده با استفاده از نرم افزار پرداخت های آنلاین عملیات بانکی خود را در هر زمان و مکان دلخواه خود انجام دهند.
عملیات بانکی بانکهای بدون شعبه را می توان در موارد زیر خلاصه کرد :
– انجام عملیات بانکی به صورت آنی و آنلاین برروی بستر اینترنت
– استفاده از ابزارهایی نظیر تلفن ، موبایل، تبلت،…
– استفاده از ابزارهایی نظیرATM/POS/VTM/..
– امکان ارتباط و مکالمه با مشاورین بانک به صورت صوتی یا تصویری
خصوصیات و ویژگی های بانکهای آنلاین :
o ارائه خدمات بانکی به صورت 24*7 در هر زمان و مکانی بدون اتلاف وقت
o انجام خدمات بانکی با کمترین هزینه و با حداقل کارمزد
o امکان پشتیبانی از سرویسها و مشکلات احتمالی مشتریان به صورت 24*7
o ارائه سرویسهای منطبق بر استانداردهای بین المللی پرداخت
o ایجاد بستری امن جهت ارائه سرویسهای بانکی
o افزایش کیفیت و تنوع سرویسها جهت افزایش رضایتمندی مشتری
نیازمندیهای ایجاد بانکداری بدون شعبه :
• تغییر در ارتباط با مشتری و ایجاد خدمات قوی مشاوره بانکی وآنلاین به منظور جذب مشتری
• رقابت با سایر بانکها جهت ارائه خدمات و سرویسهای جدید
• سوق دادن بانکها به کاهش شعب و ایجاد شعبی کوچک با حداقل پرسنل
• به کارگیری استراتژی دیجیتال و استفاده از راهکارهای ارائه خدمات مالی به مشتریان از روشهای مختلف همانند اینترنت ، بانکداری موبایل، استفاده از ابزارهای دردسترس مشتریان و اینترنت اشیاء(Internet of Things(IoT)) .
• پیاده سازی و بهینه سازی OmniChannel و یکسان سازی و یکپارچگی تجربه کاربران و مشتریان بانک از سرویسها و خدمات ارائه شده از کانالهای مختلف
• به کارگیری مدلهای بیزینسی کارا و اتوماتیک و ارائه سرویسها و خدمات به صورت چابک .
• تغییر فرمت شعب به صورت SelfService ، شعب هوشمند ، شعب چند منظوره و استفاده مناسب و بهینه از فضای شعب.
• تغییر نقش شعب به عنوان تبلیغ کننده برند و ارائه سرویسها و قابلیت های مالی خود به مشتریان جهت جذب مشتریان بیشتر.
• ایجاد وفاداری و دید مثبت در مشتریان که در نهایت موجب افزایش سود دهی خواهد شد.
• وجود درگاه هایی جهت آموزش و فرهنگ سازی مشتریان و آشنایی با خدمات و سرویسهای جدید بانک مربوطه.
همانطور که در شکل شماره (2) مشخص شده است ، عوامل موفقیت آمیز در تبدیل بانکداری سنتی به دیجیتال و به بیان دیگر ایجاد یک بانک تمام دیجیتال، شامل 3 بعد اصلی می باشد :
1. مشتری مداری : اهمیت به نیازمندیها و درخواست های مشتریان بانک با درنظرگرفتن تجربیات مشتریان و نقش جدید شعب بانکها به عنوان یکی از فاکتورهای اصلی در تبدیل یک شعبه سنتی به دیجیتال می باشد .
2. تغییرو نوآوری: به کارگیری فناوری اطلاعات و تکنولوژی های جدید و تشکیل تیم های متخصص بانکداری جهت ارائه نیازمندیهای مشتریان، تاثیر بسزایی در شکل گیری بانک تمام دیجیتال خواهد داشت .
3. انعطاف پذیری و چابکی سازمان : استفاده از بیزینس مدلهای چابک و قابل انعطاف، جهت سرویس دهی سریع به مشتریان که موجب افزایش بهره وری و رضایت مشتریان خواهد بود.
نمونه ای از بانکها و موسسات دیجیتال و خصوصی :
Pictet: بانکی خصوصی در سوییس که سرویسهای خود را به صورت دیجیتال ارائه می دهد.
JPMorgan: بانکی بین المللی در نیویورک که سرویسها و خدمات خود را به صورت بین المللی ارائه می دهد.
HSBC: بزرگترین بانک ارائه دهنده خدمات مالی در دنیا.
Deutsche: سرویس دهنده خدمات مالی و بانکی در آلمان.
Royal Bank of Canada )RBC): سرویس دهنده خدمات بانکی در کانادا.
تحول بانکها و به کارگیری استراتژی های دیجیتال :
به کارگیری راهکارها و خدمات آنلاین همانند استراتژی سرویس دهی به مشتریان بانک از درگاههای مختلف ، یکپارچگی تجربیات مشتریان، استفاده از اینترنت اشیاء درسرویسهای مالی ، موجب تحولی عظیم در عصر حاضر گردیده است ، امروزه بکارگیری گوشیهای هوشمند به عنوان مرکز این تحول محسوب می گردد ، تحقیقات نشان داده که درحال حاضرگوشیهای همراه هوشمند، به عنوان در دسترس ترین ابزار بوده و سرعت رشد استفاده از این ابزارها نسبت به سایر روشهای موجود بیشتر می باشد .
شکل شماره( 3) تغییر و تحول به کارگیری استراتژی دیجیتال در عصر حاضر را نشان می دهد، طبق بررسیها و تحلیل های انجام شده می توان گفت که در سال 2014 انقلاب و جهش وسیعی در استفاده از گوشیهای هوشمند به منظور انجام تراکنشهای مالی ایجاد شده است و پیش بینی می گرددکه تا سال 2020 بیش از 80 درصد از سهم بازار خدمات مالی، در اختیار گوشیهای هوشمند خواهد بود.
شکل گیری بانکهای تمام دیجیتال و لزوم حرکت به سمت بانکهای بدون شعبه وآنلاین ،درصورتی موفقیت آمیزخواهد بود که تمامی نیازمندیهای آن به طورکامل درنظر گرفته شده باشد لذا این حرکت نیازمند یک برنامه ریزی همه جانبه برای رسیدن به آن خواهد بود و در این صورت تحولی عظیم در ارائه خدمات مالی ایجاد خواهد شد که منجر به افزایش رضایت مشتری ، سرویس دهی بهتر ، افزایش سود آوری و رونق اقتصادی خواهد شد.
*شرکت خدمات انفورماتیک