ابزار آمیخته بازاریابی ( 4p بازاریابی) چیست؟
عصر بانک؛ تعریف بازاریابی چیست؟ بسیاری از کسانی که با این علم آشنا هستند در آغاز کار با چنین تعریفی آشنا می‌شوند: «قرار دادن محصول مناسب با قیمتی مناسب در زمان و مکان مناسب.»
ابزار آمیخته بازاریابی
به این ترتیب احتمالا بازاریابی کار ساده‌ای است! کافی است محصولی برای عرضه، گروهی از افراد نیازمند به این محصول، محل مناسبی برای عرضه و قیمتی مناسب با توجه به ارزش محصول داشته باشید. البته ممکن است در بعضی مواقع محدود، موضوع به همین آسانی باشد، اما در دنیای واقعی شناسایی نیازهای واقعی مشتریان، محل عرضه و نحوه قیمت‌گذاری مناسب برای مشتری در یک زمان مشخص، می‌تواند کار بسیار دشواری باشد. اگر فقط در یکی از این عناصر دچار اشتباه شوید، ممکن است اتفاقات خنده‌آوری در کسب‌وکار به وجود آید. ابزار آمیخته بازاریابی، روش مناسبی برای برنامه‌ریزی بازاریابی بر روی محصول یا خدمت است و به شما کمک خواهد کرد از بروز چنین اشتباهاتی جلوگیری کنید.
معرفی ابزار
ابزار آمیخته بازاریابی، ابزاری قدرتمند است که اغلب سازمان‌ها و شرکت‌ها از طریق آن استراتژی‌های محصول یا خدمت خود را تهیه و تدوین می‌کنند. به گزارش عصر بانک ، ابزار 4P، اولین بار توسط EJ. McCarthy معرفی و ارائه شده است.
4P شامل مولفه‌های زیر است:
• محصول یا خدمت (Product)
• قیمت (Price)
• توزیع (Place)
• تبلیغ (Promotion)
در این نوشتار برخی از نمونه سوالات مرتبط با هر یک از مولفه‌های 4P ارائه می‌شود:
محصولات یا خدمات (PRODUCTs)
مشتری از محصول یا خدمت چه می‌خواهد؟ کدام یک از نیازهایش برطرف می‌شود؟ محصول یا خدمت مورد نظر چه امکانات و ویژگی‌هایی برای پاسخگویی به این نیاز دارد؟ آیا ویژگی خاصی هست که مد نظر مشتری باشد و محصول شما فاقد آن باشد؟ آیا ویژگی هزینه‌بری در محصول هست که خیلی هم برای مشتری مهم نباشد؟ مشتری چگونه و چه وقت از محصول استفاده می‌کند؟ مشخصات فیزیکی محصول (مانند رنگ، شکل ظاهری و ..) چگونه باید باشد؟ محصول شما چه نامی دارد؟ آیا دارای برند مشخص و شناخته‌شده‌ای است؟ آیا محصول شما وجه تمایزی نسبت به سایر رقبا دارد؟
قیمت (PRICE)
ارزش محصول یا قیمت ارائه شده نزد مشتری چقدر است؟ آیا مشتری نسبت به قیمت محصول حساس است؟ آیا کاهش کوچکی در قیمت می‌تواند منجر به کسب سهم زیادی از بازار شود؟ یا افزایش کوچکی در قیمت می‌تواند موجب افزایش قابل توجهی در حاشیه سود شود؟ چه تخفیف ویژه‌ای برای گروه‌های خاصی از مشتریان در نظر گرفته‌اید؟ قیمت محصول شما در مقایسه با رقبا چگونه است؟
توزیع (PLACE)
خریداران در چه مکان‌هایی محصول یا خدمت شما را جست‌وجو می‌کنند؟ آیا نیاز به فروشگاه اختصاصی دارید یا در محلی مثل سوپرمارکت، محصول شما قابل ارائه است؟ آیا به کانال‌های توزیع مناسبی دسترسی دارید؟ رقبای شما در این خصوص چه کارهایی انجام می‌دهند؟ چگونه می‌توانید نسبت به آنها بهتر و متمایز عمل کنید؟
تبلیغ (PROMOTION)
پیام‌های تبلیغاتی شما چه وقت و کجا بیشترین تاثیر را روی بازار هدف می‌گذارد؟ آیا برای رساندن پیام خود به مخاطبان از رسانه‌هایی چون مطبوعات، رادیو و تلویزیون یا تابلوهای تبلیغات شهری استفاده می‌کنید؟ از اینترنت و ایمیل چطور؟ بهترین زمان برای تبلیغ چه هنگامی است؟ آیا بازار محصول شما به صورت فصلی است؟ وضعیت و روش‌های تبلیغاتی رقبای شما چگونه است؟ مجموعه سوالاتی که در بالا به آن اشاره شد، تنها نمونه‌ای از پرسش‌هایی است که می‌توان در استفاده از این ابزار از آنها استفاده کرد و بدیهی است برای افزایش هرچه بیشتر دقت در بازاریابی نیاز به سوالات جزئی‌تر و مرتبط با محصول یا خدمت شما است.
طی سال‌های اخیر، مولفه‌های بیشتری به 4P بازاریابی اضافه شده است، مواردی چون کارکنان (PEOPLE)، فرآیندها (PROCSESSES) و وضعیت محیطی (PHYSICAL EVIDENCE) و… که در نوشتارهای بعدی ابزارهای ذهن مرتبط با بازاریابی به آن اشاره خواهد شد.
استفاده از ابزار بازاریابی 4P
ابزار بازاریابی می‌تواند به ارائه پیشنهادی جدید به بازار یا بهبود استراتژی بازار فعلی کمک کند. برای استفاده از این ابزار می‌توانید گا‌‌م‌های زیر را بردارید:
1) کار خود را با شناسایی و تعریف کامل محصول یا خدماتی که قرار است مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد، آغاز کنید.
2) اکنون سوالات مرتبط با 4P را طراحی کنید و با صرف وقت و جزئیات به آنها پاسخ دهید.
3) سعی کنید با استفاده از واژه‌های «چرا» و «چه می‌شود اگر» در سوالات خود، پیشنهاد خود را به چالش بکشید. برای مثال «چه می‌شود اگر قیمت خود را 5 درصد کاهش دهیم؟» یا «چرا به جای استفاده از عمده‌فروشان، فروش مستقیم نداشته باشیم؟»
4) وقتی پیشنهاد نهایی برای بازار آماده شد، یک بار دیگر با این سوالات آن را کنترل کنید:
• آیا پیشنهاد ارائه شده، نیازها را پاسخ می‌دهد؟ (محصول) • آیا قیمت ارائه شده مطلوب به نظر می‌رسد؟ (قیمت) • آیا مشتری در مکان‌های مورد نظر خود به محصول مورد نظر دسترسی دارد؟ (توزیع) • آیا نحوه اطلاع‌رسانی به مشتری مناسب است؟ (تبلیغ)
5) تا زمانی که به پاسخ‌های قانع‌کننده‌ای برسید، در گام ارائه پاسخ به سوالات و جمع‌آوری اطلاعات و تحقیقات بازار توقف کنید تا بتوانید به یک آمیخته بازاریابی بهینه دستیابی پیدا کنید.
6) آمیخته بازاریابی خود را به طور منظم و دوره‌ای مورد بررسی و بازنگری قرار دهید، زیرا ممکن است بر اساس شرایط بازار در هر دوره، هر یک از مولفه‌های اصلی نیاز به تغییر داشته باشند.