نقش UX و UI در طراحی اپلیکیشن و صندوق فروشگاهی شاپ
امروزه اپلیکیشن‌های پرداختی متنوعی در بازارچه‌های اپلیکیشن وجود دارند که هر کدام طیف وسیعی از خدمات مالی و غیرمالی را به کاربران ارائه می‌دهند و برای جذب بیشتر کاربر از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. یکی از این اپلیکیشن‌ها، “شاپ” است که توسط شرکت تراکنش همراه ایمن (شاپ) توسعه داده شده و خدمات متنوعی مثل استعلام و پرداخت قبض موبایل، کارت به کارت، خرید بلیط مترو، خرید شارژ اینترنت و … را ارائه می‌دهد.
یکی از مسائل مهم در طراحی اپلیکیشن‌ها، UX و UI یا همان تجربه کاربری و رابط کاربری است که برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان اپلیکیشن حساسیت زیادی نسبت به آنها دارند و این دو فاکتور نقش کلیدی در نگهداشت کاربر و جذب کاربر جدید دارد. ما در این مطلب با مصطفی سماک، طراح محصول شاپ درباره نقش این دو مفهوم اساسی در نگهداشت کاربر فعلی و جذب کاربر جدید به گفت‌وگو نشستیم:
سماک در ابتدا تعریفی از UX و UI ارائه داد و گفت:« UI زین و رکاب سوار شدن بر یک اسب می‌باشد و UX مربوط به احساسی است که شما پس از سوار شدن بر روی یک اسب تجربه می‌کنید.
نکته اصلی تفاوت UI/UX این است که طراحی UX کاملاً مربوط به تجربه کاربر است، در حالی که طراحی رابط کاربری مربوط به نحوه ارائه‌ی المان‌های رابط یک محصول می باشد. یک طراح UX کل سفر کاربر را برای انجام دادن یک عمل خاص در نظر می‌گیرد.»
روند تکامل UI/UX در طراحی اپلیکیشن موبایلی و سایت
وی درباره روند تکامل UI/UX در طراحی اپلیکیشن شاپ افزود:« UX همیشه در حال پیشرفت است و متوقف نمی‌شود تا بتواند بهترین کارایی را ارائه دهد. همچنین بصورت مرتب در حال رصد و تست شدن برای بررسی ارتباط بین کاربر و اپلیکیشن است تا در صورت وجود مشکل به سرعت رفع شود. برای UI نیز ما از جدیدترین روندها برای طراحی و رنگ‌بندی‌های مطابق با نیاز کاربر استفاده می‌کنیم.»
طراح محصول شاپ خاطر نشان کرد: «در طراحی UX همیشه باید استفاده بهتر مشتریان از سایت یا اپلیکیشن را در نظر داشته باشیم زیرا کاربران به دنبال پیچیدگی نیستند و باید سریع و بدون اتلاف وقت به مقصود خود دست پیدا کنند، همچنان که در UI نیز نباید از رنگ‌های تند و طرح‌های شلوغ استفاده کرد و طرح باید برای دسترسی بهتر کاربر مینیمال و ساده باشد.»
UX و UI مکمل هم هستند
او افزود:« UI و UX مکمل یکدیگر هستند. هر دوی آنها در محصول برای ایجاد تجربه‌ای دلنشین برای کاربر ضروری‌اند و نمی‌توان یکی را بر دیگری ارجح دانست. در اکثریت مواقع ، طراحی UX بر طراحی UI ارجحیت دارد. چرا که در ابتدا باید تحقیق نمود، طرح‌های مختلف کشید و جریان‌های کاری متداول را در نظر گرفت. پس از آن می‌توان بر روی طراحی رابط کاربری تمرکز کرد. هنگامی که تمامی این بخش‌ها در کنار هم قرار بگیرد، یک محصول زیبا و به خوبی طراحی شده به وجود می آید.»
فرایند اصول UX وUI
سماک فرآیندها و اصول طراحی UX و UI را اینگونه شرح داد:« فرایند اول در UX جست و جو است و باید اطلاعات مربوط به کاربرانی که قرار است از اپلیکیشن مورد نظر استفاده کنند، اطلاعات مربوط به بیزنس رقبا ، نیاز کاربران، بازار هدف و … جست و جو شود. دومین مرحله ساخت پرسونا است. در واقع پرسونا اطلاعات و داستان‌های مربوط به کاربران است و به وسیله آن در می‌یابیم که بازار هدف محصول در چه رده سنی و فکری قرار می‌گیرد. مرحله سوم طراحی UX یا وای فریم است که این طراحی‌ها فقط شامل خطوط است و مشخصات مربوط به اپلیکیشن با این خطوط مشخص می‌شود. در مرحله چهارم یا پرتو تایپینگ، قابلیت کلیک برای Wireframe ارائه می‌شود تا بتوان از آنها تست قابلیت استفاده گرفت که اینکار برای پیدا کردن ایرادات مربوط به دسترسی پذیری کاربر به اپلیکیشن و در چند مرحله انجام می‌شود. این فرایند بعد از پایان طراحی و تا زمان عرضه به بازار و حتی بعد از آن، چندین بار توسط متخصصان انجام می‌شود. مرحله بعد اضافه شدن آیتم‌ها طراحی مثل رنگ، عکس، آیکون و جزئیات بصری است. همچنین بعد از عرضه به بازار توسط نرم افزارهایی مانند Heatmap و google analytics رفتار کاربر در استفاده از بخش‌های مختلف سایت و اپلیکیشن آنالیز خواهد شد.»
کلیدهای موفقیت در طراحی اپلیکیشن
او در پاسخ به این سوال که کلید موفقیت یک اپلیکیشن در طراحی رابط کاربری و تجربه‌ی کاربری خوب چیست؟ گفت:«کلید موفقیت یک اپلیکیشن در طراحی UI و UX این است که به غیر از داشتن سرویس‌های مناسب، کاربرد پذیری نرم افزار نیز باید کامل و دسترسی به بخش‌های مختلف آن راحت باشد. برای مثال اگر کاربر قصد خرید شارژ دارد دچار سردرگمی نشود و بسیار راحت و با چند کلیک بتواند این کار را انجام دهد. همچنین در طراحی نیز انتخاب رنگ مناسبی که در استفاده روزانه و بلند مدت برای کاربر خسته کننده نباشد مهم است.»
وی در پایان اضافه کرد:« موفقیت اپلیکیشن‌های شاپ به خصوص در صندوق‌های فروشگاهی به این دلیل است که طراحان محصول مستقیما با جامعه آماری مورد نظر ارتباط برقرار کرده و در واقع نوع نگاه ، سطح سواد و نیازهای کاربر را سنجیده‌اند. همه این موارد باعث ارائه محصولی کامل، مستقل و قوی است. اولویت ما در تمام بخش‌های شاپ این است که اپلیکیشنی مناسب با کسب و کار همراه با کارایی و کاربردپذیری بالا در تعامل با مشتریان داشته باشیم.»